زنجیره آتش در خائیز ، سر ایستادن ندارد
قلب زاگرس همچنان میسوزد
زهرا کشوری
خبرنگار
خائیز دیشب هم در آتش سوخت. هر مسافری که از سمت بهبهان به دهدشت کهگیلویه و بویراحمد میآمد دلش از دیدن شعلههای آتش افتاده به جان یکی از مهمترین مناطق حفاظتشده کشور بهدرد میآمد. مردم بهبهان میگویند: «دیشب شعلههای آتش آنقدر از درختان منطقه خائیز بالا رفته بودند که از خیابانهای شهر هم میشد آنها را دید و به حالشان گریست.»
روز پنجشنبه هفته گذشته بود که آتش اختلاف دو طایفه آتش را بهجان منطقه خائیز انداخت. منطقه حفاظت شده خائیز از خوزستان شروع میشود و به کهگیلویه و بویراحمد میرسد.
آتش از سمت خوزستان شروع شد و باد آن را به دهدشت کهگیلویه و بویراحمد رساند. این آتش باوجود تلاشهای بسیار همچنان در کار سوختن درختان و پوشش گیاهی منطقه است. باد هم وسوسه را به جان آتش انداخت تا بهسمت تنگه تکاب حرکت کند. نزدیک به ۳۰۰ نفر از محیط بانان، جنگلبانان و کوهنوردان بهسمت تنگه علمدار میروند تا با کمک جاده متروک نفتی در علمدار از رسیدن آتش به دهانه خائیز و تنگه تکاب جلوگیری کنند.
اما باد موافق شعلههای آتش است و تلاش نیروهای حاضر در منطقه را کم اثر میکند. به گفته محلیها، نیروها همچنان با مشکل کمبود دمنده و آتشکوب دست و پنجه نرم میکنند.آنها برای خاموش کردن آتش از سرشاخههای خشک بلوط و پسته کوهی استفاده میکنند. تصاویر ارسالی به روزنامه ایران نشان میدهد که محیط بانها و نیروهای مردمی از آب معدنی برای خاموش کردن شعلههای سرکشی که ۵ روز است که خائیز را به خاکستر تبدیل میکنند، استفاده میکنند. آب معدنیها با الاغ به منطقه کوهستانی برده میشود و تا رسیدن الاغها به منطقه بحرانی، آتش کیلومترها جلوتر رفته است.
مشاور شهردار بهبهان میگوید: «دیشب تنها پنج کوهنورد و ۱۲ جنگلبان به اطفای حریق خائیز مشغول بودند و این تعداد از پس شعلههای آتش بر نمیآمدند.» آنها مجبور شدند در شبکههای اجتماعی خوزستان فراخوان حضور نیروهای مردمی را برای اطفای حریق بدهند که در نهایت تعداد آنها بعد از یک روز به ۳۰۰ نفر رسید. در این فراخوان از مردم خواسته شد که با خود کوله پشتی، آب معدنی و چفیه بیاورند. چفیه از خفه شدن نیروها در آتشسوزی جلوگیری میکند.
گزارشهای مردمی از سمت دهدشت هم نشان میدهد خائیز در کهگیلویه و بویراحمد هم طعمه حریق شده است و همچنان پوشش گیاهی آن خاکستر میشود. پیش از این مسئولان کهگیلویه و بویراحمد از اطفای حریق این منطقه حفاظت شده در حوزه خودشان خبر داده بودند اما فیلمهای منتشر شده از سوی فعالان حاوی خبرهای بسیار نگرانکننده است. شعلهها همچنان در کار سوزاندن بلوط و بنههای زاگرس است.
«محمد جواد اشرفی» رئیس محیط زیست خوزستان هم از اطفای حریق تا 80 درصد خبر میدهد. بهگفته اشرفی، بالگرد هلال احمر در حال هلیبرد نیروها به مناطق صعب العبور است و سازمان هوافضای سپاه نیز هلیکوپتر آبپاش به منطقه اعزام کرده است. اشرفی در میان دل نگرانی فعالان محیط زیست امیدوار است تا عصر آتش افتاده به جان خائیز اطفا شود.
او درباره عدم تأمین تجهیزات برای اطفای حریق خائیز نیز هم میگوید: «خوزستان در روزهای گذشته در نقاط مختلف با آتشسوزی روبهرو بود و امکانات در مناطق مختلف توزیع شده است.»
بهگفته او آتش علاوه بر خائیز، پوشش سبز اندیکا، خسرج، دز، کرخه، گتوند و ایذه هم را زخم زد. او دلایل این آتشسوزیها را آتش زدن مزارع توسط کشاورزان و همچنین اختلافهای محلی میداند. اشرفی میگوید: «برخلاف آنچه که در شبکههای اجتماعی در جریان است، آتشسوزی در خائیز بیشتر مراتع خشک و زیر اشکوبها را از بین برده و کمتر به پوشش درختی آسیب زده است.»
هرچند فیلمهای منتشر شده نشان از شعلهور شدن شاخههای درخت در مناطق مورد هجوم شعلههای آتش میدهد. او آسیب گونههای حیوانی را به تخم پرندگان محدود میداند که در فصل زادآوری امکان جابهجایی آنها وجود ندارد.
همزمان با اعلام اطفای حریق توسط فرماندار بهبهان در گفتوگو با صداوسیما فعالان محیط زیست از شیوع آتشسوزی در تنگه پیربادام خبر میدهند.
«فرخ شیرعلی» مدیر محیط زیست بهبهان در گفتوگو با «ایران» وقوع آتشسوزی در این تنگه را تأیید میکند و میگوید: «در این آتشسوزی هم درخت میسوزد هم مرتع.» او اعتقاد دارد که اعلام اطفای حریق توسط فرماندار به این خاطر است که آتشسوزی در منطقه دیگری در جریان است که توسط فرمانداری دیده نشده است.
با ماسک و دستکش وارد موزهها شوید، مواظب اقامتگاههای بیمجوز باشید
آغاز گردشگری با شرایط کرونایی
گروه ایران زمین/ محدودیتهای سفر برداشته شد. مردم به مسافرت در تعطیلات فطر رفتند و برگشتند.همانطور که پیشبینی میشد تعداد مبتلایان به کرونا هم بالاتر رفت با وجود این بازگشایی مراکز اقامتی، توریستی و موزهها ادامه دارد. ولیالله تیموری معاون گردشگری وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی در گفتوگوهای مکرر خود با رسانه اعلام میکند: «محدودیتی برای برنامهریزی، ساماندهی و اجرای تورهای گردشگری توسط فعالان بخش خصوصی این حوزه وجود ندارد.» بهگفته او به زودی طبق رایزنیهای صورت گرفته با ستاد ملی کرونا و دستگاههای فرابخشی مربوطه، زمان و سازوکار لازم برای ورود گردشگران خارجی نیز اعلام خواهد شد.
از هتلها استقبال نشد
جمشید حمزهزاده رئیس جامعه هتلداران کشور از بازگشایی هتلها بهدنبال رفع محدودیتها از سوی وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی خبر میدهد اما به «ایران» میگوید: «این به معنای آن نیست که همه هتلها باز شدند چون برای بسیاری از هتلها توجیه اقتصادی ندارد که ظرفیت ۴ یا ۵ اتاق آنها با مسافر پر شود.» او عدم بازگشایی بعضی از هتلها را بهدلیل کم بودن مسافر میداند اما تأکید میکند که تمام پروتکلهای بهداشتی در هتلهایی که به روی مسافر باز شدهاند اجرا میشود. با شروع مسافرتها بهدنبال تعطیلات عید فطر جزیرههای کیش و قشم و استانهای شمالی میزبان بیشترین مسافران بودند اما با وجود این باز هم اشغال هتلها در این مقاصد از جمله شمال به بالای ۴۰ درصد نرسید. حمزهزاده از اقامت برخی از مسافران شمال در ویلاها و خانههای استیجاری خبر میدهد و اعتقاد دارد که هتلها بهلحاظ اجرا و رعایت پروتکلهای بهداشتی مکانهای قابل اعتمادی هستند. بهگفته او اولین نکته مهم برای هتلها، تأمین سلامت کارکنان خودشان است و به همین نسبت هم شرایط امنی را برای پذیرایی از مسافران بهوجود میآورند.
بازگشایی پلکانی موزه ملی
«جبرئیل نوکنده»رئیس موزه ملی ایران در گفتوگو با روزنامه ایران میگوید: «بهمنظور حفاظت و صیانت از آثار تاریخی و فرهنگی و آمادهسازی زیرساختهای مناسب برای مقابله با کووید ۱۹، بازگشایی موزه ملی بهصورت پلکانی و تدریجی انجام میشود.» نخستین بخشی که موزه ملی به روی مخاطبانش باز کرد نمایشگاه آثار هفدهمین گردهمایی باستان شناسان در سال ۹۸ بود که از ۴ خرداد میزبان بازدیدکنندگان است. بهگفته نوکنده بازدیدکنندگان از روز دهم خرداد هم میتوانند نمایشگاه ایران باستان از دوره ایلامی تا پایان دوره ساسانی را در طبقه همکف به تماشا بنشینند. البته برای ورود به موزه ملی رعایت یکسری از نکات الزامی است. به گفته نوکنده دمای بدن هر بازدیدکننده در بدو ورود سنجش میشود و هر فردی که دمای بدنش بالاتر از ۳۷ درجه باشد یا علائمی از آنفلوانزا دراو دیده شود از ورود به موزه ملی منع میشود. همچنین او میگوید: «بازدیدکنندگان موظف هستند که ماسک و دستکش را در بدو ورود به موزه از فروشگاه موزه ملی تهیه کنند. آنها حتماً باید دستکش خود را در ابتدای ورود عوض کنند، چون دستکشهای مصرف شده آلودگی زیادی با خود دارند.» نوکنده یادآور میشود که تمام بازدیدکنندگان باید بلیت را بهصورت الکترونیک تهیه کنند و به هیچ وجه، پولی در قبال بلیت، دریافت نمیشود. بازدیدکنندگان همچنین در ابتدای ورودی از روی کف پوشی که به آب ژاول آغشته شده، میگذرند تا کف کفشهای آنها برای ورود به موزه ملی ضدعفونی شود. مسیر بازدید از این موزه مادر هم به گفته نوکنده یکطرفه شده است و بازدیدکنندگان از یک سو وارد موزه و از سوی دیگر خارج میشوند. او میگوید: «تمام مسیر علامتگذاری شده تا هم فاصله اجتماعی بازدیدکنندگان محدود رعایت شود و هم فاصله ایمنی آنها با ویترینها.»
بهگفته مدیر موزه ملی بخشهای دیگر این موزه بهصورت پلکانی به زودی به روی بازدیدکنندگان باز خواهد شد. هرچند وزارت میراث فرهنگی و وزارت بهداشت تمامی مراکز گردشگری و موزهها را موظف به رعایت پروتکلهای بهداشتی برای عدم گسترش کرونا کرده است اما عکسهای منتشر شده از بعضی از مکانها، از جمله حافظیه شیراز نشان میدهد که این مکان برخلاف موزه ملی هیچ پروتکلی را برای رعایت سلامت بازدیدکنندگان ندارد. البته در بازدیدکنندگان هم هیچ نگرانی برای ابتلا به این بیماری خطرناک دیده نمیشود. سایت تخت جمشید هم این روزها به روی مسافران گشوده شده است. مسئولان این سایت اعلام کرده اند که محیط تخت جمشید هر روز ضدعفونی میشود.